Mở đầu phần trình bày của mình trong phiên xét xử vụ án OceanBank sáng 15/09, Luật sư Nguyễn Huy Thiệp, trạng sư bao biện cho bị cáo Hà Văn Thắm, kể rằng ông ngỡ ngàng với thủ tục, bằng chứng, tình hình phiên tòa mà Viện Kiểm sát (VKS) lại có thể đưa ra mức án với Nguyễn Xuân Sơn và Hà Văn Thắm.
Dù là trạng sư bao biện cho bị cáo Hà Văn Thắm, nhưng trạng sư Nguyễn Huy Thiệp không khỏi phản ứng thay cho bị cáo Nguyễn Xuân Sơn vì VKS đã “vội vàng quy kết Sơn cướp đoạt 246 tỷ đồng” và bị yêu cầu mức án tử hình về tội tham ô.
“Một ngày đẹp trời, các đơn vị bị khởi tố và có kết quả thăm dò, các bị cáo đều đồng ý nhận tiền hết của OceanBank thì án đã thi hành rồi. Hậu quả của sự vội vàng này liên đới đến sinh mạng con người, sinh mạng chính trị của nhiều người”
Luật sư Thiệp cũng giãi bày sự thất vọng với VKS khi tình hình phiên tòa không được đặt vấn đề đúng, các tình tiết chưa đúng sự thật ngoài lời nhận xét chung “có nhẽ là ban ơn” cho bị cáo là khấu trừ cho 20 tỷ đồng mà Ninh Văn Quỳnh (cựu Kế toán trưởng PVN) bị khởi tố.
Theo cáo trạng, bị cáo Sơn bị truy tố 2 tội “Tham ô của cải” và “Lạm dụng chức phận cướp đoạt của cải” vì nhận 246 tỷ đồng từ OceanBank và 69 tỷ đồng từ Công ty BSC để chăm nom anh chị nhằm huy động tiền gửi. Hà Văn Thắm cũng bị truy tố với 2 tội danh này với vai trò đồng phạm.
Theo quy định của luật pháp, để xác định 1 người với vai trò “đồng phạm” thì cả 2 người trở lên cùng cố ý vi phạm. Như vậy, trước hết phải xác định có 1 người đã vi phạm rồi mới xét có người đồng phạm hay không.
“Mặc dù tôi không bao biện cho Sơn nhưng giả định Sơn không phạm tội thì Thắm cũng không phạm tội, nên tôi bao biện cho Sơn cũng là bao biện Thắm”, trạng sư Thiệp “thanh minh” việc bao biện cho Nguyễn Xuân Sơn.
 |
| Luật sư Nguyễn Huy Thiệp: “Có điên mới giúp sức cho người khác cướp đoạt tiền tài mình”. |
Đồng tình với tiêu chí được các trạng sư bao biện cho bị cáo Sơn, trạng sư Thiệp bổ sung thêm quan điểm khi cho rằng không thấy có tài liệu nào chứng minh tinh thần hành động của Sơn về việc cướp đoạt. Tại phiên tòa, Sơn đã thừa nhận việc chi cho ai và chi như thế nào. Với hành vi chi chăm nom anh chị, các bị cáo đều thừa nhận là hành vi sai lầm, ngoài ra trong bối cảnh “nhận sai để còn đó, nhận đúng để chết”, việc chi chăm nom anh chị vì lợi ích chung chứ không phải để gây thiệt hại cho công ty mình đã dùng cho.
Cáo trạng quy kết số tiền 246 tỷ đồng chi lãi ngoài theo buộc phải của bị cáo Sơn, bị Sơn lợi dụng chức phận cướp đoạt theo tỷ lệ góp vốn của PVN 20% vào OceanBank, trong đó có 49 tỷ đồng của nhà nước.
“Tôi xin nhấn mạnh bị cáo Sơn không cướp đoạt, thậm chí chẳng thể cướp đoạt, đặc thù là khoản 49 tỷ đồng của PVN. Để ra số này cơ quan thăm dò hồn nhiên đưa ra mà không dựa trên xuất xứ tiêu chí nảy sinh số tiền này ở đâu ra. Thậm chí chính PVN cũng không tự xác định mình có bị cướp đoạt hay không, đặc thù không có đơn buộc phải đền bù”.
Trong việc này, PVN cũng chẳng thể xác định đây là tiền vốn, lợi nhuận hay cổ tức. Trong khi đó thủ tục biểu hiện rất nhiều số tiền chi lãi ngoài 1.576 tỷ đồng (trong đó có 246 tỷ chuyển cho Sơn) không lấy từ vốn điều lệ mà lấy từ kết quả hoạt động buôn bán. Như vậy số tiền này chưa phải sở hữu của PVN. Do đó, trạng sư Thiệp khẳng định không có tiêu chí để xác định Sơn cướp đoạt của PVN.
Với việc xác định Hà Văn Thắm có vai trò đồng phạm, trạng sư Nguyễn Huy Thiệp cho rằng trùng hợp đủ tiêu chí quy kết bị cáo Sơn cướp đoạt 246 tỷ đồng thì cố nhiên chẳng thể quy kết Hà Văn Thắm. Ngay cả có tiêu chí kết luận Nguyễn Xuân Sơn cướp đoạt, cũng không có tiêu chí để xác định Hà Văn Thắm chung ý chí vì: “Chi chăm nom anh chị là chủ trương chung, không riêng với hàng ngũ PVN, là tình thế yêu cầu tại thời điểm đó. Điều không thể bỏ qua, Hà Văn Thắm chẳng thể hưởng lợi gì từ việc Sơn cướp đoạt”.
“Nếu Sơn cướp đoạt thì không có anh chị và gây tác động cho nhà băng, khi mà Thắm là cổ đông chiếm 62,79%. Như vậy kể Thắm giúp sức cho Sơn cướp đoạt tiền tài Thắm có thể nghe được không? Đây là hành động của người bị điên. Chỉ có người điên mới giúp sức cho người khác cướp đoạt tiền tài mình”, trạng sư Nguyễn Huy Thiệp phân tách.
Về khoản 69 tỷ đồng Nguyễn Xuân Sơn nhận qua đơn vị BSC, cáo trạng tiêu chí vào kết luận thẩm định số 4605 của NHNN để đánh đồng BSC với OceanBank là chủ quan. Thực tế không có anh chị nào kêu là bị thiệt hại và buộc phải đền bù. Các anh chị không cần nhờ tòa can thiệp đùm bọc lợi quyền của họ, chứng tỏ việc thuê nhà cung cấp tại BSC là tình nguyện, nên trạng sư Thiệp cho rằng việc áp đặt BSC gây thiệt hại là vi phạm pháp luật lý.
Con số 69 tỷ đồng cũng không đề đạt chính xác vì đây là số tiền hoạt động buôn bán của BSC, sau đó BSC còn phải trừ các tầm giá khác như lương chủa quản điều hành, thuế,… số tiền còn lại mới thuộc về BSC.
Từ những lập luận nêu trên, trạng sư Thiệp cho rằng về mặt pháp lý, không đủ cơ sở vật chất pháp lý buộc Hà Văn Thắm hai tội tham ô và lạm dụng chức phận, vì vậy ông yêu cầu HĐXX cẩn trọng coi xét cân nhắc những bằng chứng để có phán quyết đích thực chính xác, thấu tình đạt lý, hạn chế oan sai cho Hà Văn Thắm.